Jesteś tutaj:
Wystawa pokonkursowa Kroszonki opolskie 2020
Wojewódzki konkurs zdobienia jaj wielkanocnych – rys historyczny
Zdobienie jaj wielkanocnych było praktykowane na Opolszczyźnie już na początku XIX wieku. Początkowo jajka ozdabiano techniką batikową czyli pisano woskiem po skorupce. Technika rytownicza (drapanie po zabarwionej skorupce ostrym narzędziem) pojawiła się w I połowie XIX wieku. Świadczą o tym choćby zapiski znanego badacza Górnego Śląska Alojzego Hytrka. Pochodzą one co prawda z II połowy XIX wieku, ale ozdabianie jaj techniką rytowniczą musiało być znane już wcześniej. Maria Lipka z Obrowca (ur. 1899) twierdziła, że zdobienie jaj w jej rodzinie było znane co najmniej dwa pokolenia wstecz. Gerda Klimek z Izbicka (ur. 1940) przekazała informację, że jeszcze przed jej narodzinami w rodzinie kultywowano tradycję wykonywania jaj wielkanocnych pięć pokoleń wstecz. Gwałtowny wzrost popularności techniki rytowniczej na Opolszczyźnie nastąpił po II wojnie światowej. Przyczynił się do tego organizowany od 1958 roku wojewódzki konkurs kroszonkarski, w którym uczestniczyły wyłącznie osoby dorosłe, tworzące kroszonki i pisanki. Kroszonki ozdabiała ludność autochtoniczna, pisanki wykonywały natomiast osoby, które przywędrowały na obszar Śląska Opolskiego z Kresów Wschodnich.
Formuła konkursu uległa rozszerzeniu w 1992 roku, kiedy patronat nad imprezą objęło Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu, działające w porozumieniu z Ligą Kobiet Polskich. Oprócz przewodu konkursowego muzeum zorganizowało lekcje o obrzędowości wielkanocnej, połączone z działaniami warsztatowymi. Utworzono osobną kategorię uczestników konkursu, przeznaczoną dla dzieci i młodzieży szkolnej. Od 16 lat konkurs jest organizowany przez Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu przy współudziale Oddziału Opolskiego Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Przebieg imprezy jest dokumentowany przez pracowników muzeum. Każdorazowo wykonane prace są prezentowane na wystawie pokonkursowej. W 2016 i 2019 roku Muzeum zorganizowało wystawy mobilne, prezentowane w 9 ośrodkach miejskich i 5 wiejskich na terenie województwa opolskiego. Aktualnie placówka posiada największą w kraju kolekcję jaj wielkanocnych – liczy ona ponad 3000 eksponatów. W 29 edycjach konkursu „Kroszonki Opolskie” wzięło udział około 1750 osób dorosłych oraz 2150 dzieci i młodzieży szkolnej.
XXIX Wojewódzki Konkurs Plastyki Obrzędowej
W dniach 6 i 7 marca 2020 roku w budynku administracyjnym Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu odbyła się XXIX edycja Wojewódzkiego Konkursu Plastyki Obrzędowej „Kroszonki Opolskie 2020”, który zorganizowany został przez Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu i Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego przy współpracy Oddziału Opolskiego Stowarzyszenia Twórców Ludowych - pod honorowym patronatem Marszałka Województwa Opolskiego Andrzeja Buły. Wzięło w nim udział 65 osób dorosłych oraz 143 osoby w kategorii: dzieci i młodzież szkolna.
Rekordowa liczba uczestników w tej drugiej kategorii jest wynikiem przeprowadzonych przed konkursem dodatkowych działań wzmacniających, w postaci warsztatów dla 1500 osób. Uczestnicy konkursu dla dzieci i młodzieży zobowiązani byli do przyniesienia ze sobą własnoręcznie wykonanej kroszonki, pisanki, jajka trawionego kwasem lub oklejanki, narzędzia do wykonania prac oraz jajka przygotowanego do zdobienia, natomiast osoby dorosłe obowiązywały te same zasady, z tą tylko różnicą, że miały dostarczyć dwa własnoręcznie ozdobione jaja. W czasie trwania konkursu uczestnicy wykonali jedną pracę, dowolną tradycyjną techniką zdobniczą.
Po zakończeniu przewodu konkursowego prace zostały przekazane Jury, które dokonało oceny według następujących kryteriów:
- zachowanie tradycyjnych motywów i kolorystyki
- precyzja i dokładność wykonania
- walory artystyczne
z zachowaniem podziału na następujące techniki:
- kroszonki – jajka wykonane techniką rytowniczą (drapane)
- pisanki – jajka wykonane techniką batikową (pisane woskiem)
- jajka wykonane innymi technikami (np. trawione kwasem, oklejane, obszywane)
oraz kategorie wiekowe:
- dzieci młodsze (do 10 lat)
- dzieci starsze (11-14 lat)
- młodzież szkolna (15-18 lat)
- osoby dorosłe
Nagrody i wyróżnienia w XXIX Wojewódzkim Konkursie Plastyki Obrzędowej „Kroszonki Opolskie 2020”
Kategoria: Dorośli
Nagroda im. Jerzego Lipki
Anna Ozimek
Technika rytownicza
I nagroda:
Mariola Blania
Patryk Blania
Ewa Giemza
Wioleta Obrzud
II nagroda:
Julia Mania
Teresa Ozimek
III nagroda:
Andrea Joszko
Adrianna Kozyra
Łucja Mandalka
Ewa Pietrek
wyróżnienia:
Magdalena Czekała
Grażyna Joszko
Bożena Konieczko
Monika Malkusz
Małgorzata Mateja
Elżbieta Pazur
Iwona Pissarczyk
Dorota Schmidt
Technika batikowa
I nagroda:
Halina Jakubowska
II nagroda:
Wiesława Grzybowska
Helena Wojtasik
III nagroda:
Jadwiga Chromik
Dorota Garbiec
wyróżnienia:
Wiesława Żytkiewicz
Inne (oklejanie sitowiem, obszywanie i trawienie kwasem)
I nagroda:
Agnieszka Rosicka
II nagroda:
Maria Maciak
Katarzyna Wirzeska
III nagroda: nie przyznano
wyróżnienia:
Anna Kośna
Kategoria: Dzieci i młodzież szkolna
Dzieci młodsze (do 10 lat)
Technika rytownicza
I nagroda:
Julia Małecka
II nagroda:
Jagoda Lewandowska
III nagroda:
Bianka Wyrzgol
wyróżnienia:
Martyna Stonoga
Michalina Wiechecka
Technika batikowa
I nagroda:
Amelia Nowak
II nagroda:
Iga Borowiecka
III nagroda: nie przyznano
wyróżnienia:
Lena Cieleń
Marta Cisowska
Jagoda Drzewiecka
Anna Dyba
Weronika Fornal
Michał Kasperek
Maja Krawczyk
Michał Marcinkiewicz
Paulina Nowotny
Aleksandra Siomka
Martyna Topolska
Emilia Wencel
Inne (oklejanie sitowiem, obszywanie i trawienie kwasem)
I nagroda:
Olaf Kandzia
II nagroda: nie przyznano
III nagroda:
Luiza Rohnbach
wyróżnienia:
Zuzanna Lewandowska
Dzieci starsze (11-14 lat)
Technika rytownicza
I nagroda:
Jan Fila
II nagroda:
Giulia Chodzińska
Julia Przybyła
Monika Sochor
Jacek Topola
III nagroda:
Maja Gerstenberg
Weronika Radajewska
Kinga Staffa
wyróżnienia:
Natalia Baron
Kinga Glogaza
Aleksandra Kordzik
Emilia Kozub
Martyna Larysz
Aleksandra Poremba
Paulina Wien
Technika batikowa
I nagroda:
Klaudia Czaja
II nagroda:
Daria Ogryzek
III nagroda: nie przyznano
wyróżnienia:
Wiktoria Galla
Adam Kasperek
Marta Marcinkiewicz
Inne (oklejanie sitowiem, obszywanie i trawienie kwasem)
I nagroda:
Dominika Sowa
II nagroda: nie przyznano
III nagroda:
Bianka Bartecka
wyróżnienia:
Emilia Bartecka
Aleksander Hutny
Zuzanna Szczecińska
Młodzież szkolna (15-18 lat)
Technika rytownicza
I nagroda:
Justyna Simon
Monika Wojciechowska
II nagroda:
Emilia Waliczek
III nagroda:
Izabela Guth
Emilia Trzasko
wyróżnienia:
Szymon Reiwer
Julia Świerc
Technika batikowa
I nagroda:
Amelia Brój
Michał Kita
II nagroda: nie przyznano
III nagroda: nie przyznano
wyróżnienia: nie przyznano
Inne (oklejanie sitowiem, obszywanie i trawienie kwasem)
I nagroda: nie przyznano
II nagroda: nie przyznano
III nagroda: nie przyznano
wyróżnienia: nie przyznano
Wyróżnienia Oddział Opolski Stowarzyszenia Twórców Ludowych
Grażyna Czekała
Renata Janik
Agnieszka Okos
Wanda Onik
Magdalena Poprawka
Katarzyna Potocka
Ewa Przybył
Teresa Sobota
Gizela Śmieszek
Gabriela Waliczek
Alina Wypchło
Irena Zawadzka
Nagrody i odbiór
Nagrody rzeczowe w kwocie 4 600 zł oraz nagrody pieniężne w wysokości 6 400 zł zostały ufundowane ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury. Wyróżnienia dla twórców STL w kwocie 600 zł ufundował Oddział Opolski Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Nagrodzone i wyróżnione w konkursie prace przechodzą na własność Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu.
Odbiór nagród i wyróżnień w kategorii osób dorosłych – przelew po uprzednim przesłaniu numeru konta na adres sekretariat@muzeumwsiopolskiej.pl lub w przypadku nie posiadania konta istnieje możliwość osobistego odbioru w muzeum (konieczne okazanie się dowodem tożsamości). Nagrody w kategorii dzieci i młodzież mogą odebrać dorośli – opiekunowie prawni lub osoby pisemnie do tego upoważnione – w muzeum (konieczne okazanie się dowodem tożsamości).