PL
Chałupa z Karmonek Nowych, pocz. XIX w.
Zbudowana została prawdopodobnie pod koniec XVIII wieku. Szerokofrontowa, jednotraktowa, o ścianach w konstrukcji zrębowej. Chałupa do 1850 r. była wiejską karczmą, w której prowadzono wyszynk piwa i wódki. Od II połowy XIX w. zamieniona została w budynek mieszkalny, a izba karczemna w izbę gościnną. Drugie wejście z podwórza prowadzi do komory, skąd jest dodatkowe wejście do izby.
W dwuizbowym budynku z Karmonek Nowych mieszczą się ekspozycje przedstawiające karczmę i sklep z okresu międzywojennego.
Karczma była ważnym elementem śląskiego krajobrazu, lokowana zazwyczaj w centrum wsi, była miejscem spotkań towarzyskich, zebrań, wesel i pogrzebów. Wspólne świętowanie umacniało więzy grupowe, dawało poczucie przynależności do określonej społeczności i świadczyło o spoistości grupy. W karczmie z Karmonek Nowych znajdują się masywny bufet, tzw. szynkwas z urządzeniem do nalewania piwa, stół do gry w bilard i tablica do zapisywania wyników gry, a także unikatowe tablice reklamowe browarów śląskich oraz stoły dla gości pochodzące z dawnej wiejskiej karczmy.
W sklepach wiejskich handlowano bez stałych godzin otwarcia, a to dlatego, że właściciel sklepu był równocześnie właścicielem domu, w którym znajdowała się sala sprzedażna. Sprzedażą towarów zajmowała się najczęściej żona lub córki właściciela. Za ladą, na półkach regałów sklepowych wyłożono szeroki asortyment towarów spożywczych i przemysłowych, a w osobnej szafce aptecznej – lekarstwa i środki chemiczne używane w gospodarstwie domowym. Towary ułożono według zasad opisanych w podręcznikach sprzedaży. Na szczególną uwagę zasługują oryginalne szafki firmowe dr Oetker, Knorr.
Uzupełnieniem ekspozycji są przedstawione w sieni kopie archiwalnych pocztówek wiejskich karczem i sklepów oraz unikatowe etykiety piwne i reklamy towarów sprzedawanych w wiejskim sklepie.
EN
Peasant cottage from Karmonki Nowe, early 19th century
It was probably built at the end of 18th century. Until 1850, it functioned as a village tavern in which beer and vodka were sold. In the second half of 19th century, it was changed into a residential building, and the tavern chamber into a guest chamber. The second entrance from the yard leads to the lard, from where there is an additional entrance to the chamber.
In the two-chamber building from Karmonki Nowe, there are exhibitions presenting a tavern and a shop of the interwar period.
A tavern was an important element of Silesian landscape. It was usually located in the centre of the village and it was a place for social gatherings, meetings, weddings and funerals. Common celebrations strengthened group bonds, allowed to feel a member of a given community and showed how coherent the group was.
In the chamber of the hut from Karmonki, there is typical furnishing of a village tavern presented on the left of the hall. Apart from chairs and tables for guests, attention should be paid to a massive counter (szynkwas) with appliances for pouring beer, a pools table, and a board for recording game results, as well as unique advertisement boards of Silesian breweries.
Village shops were open for customers at different times due to the fact that the shopkeeper was at the same time the owner of the house in which a salesroom was located. It was most frequently the owner’s wife or daughters who was engaged in selling goods. This kind of shop is arranged in the chamber on the right of the hall. Behind the counter, on the shelves of shop racks, a wide range of foodstuffs and general products was displayed, and in a separate pharmaceutical cabinet – medicine and chemicals used in a household. The goods were arranged in accordance with the rules stated in sales guides. Special attention should be paid to brand-name cabinets dr Oetker and Knorr.
The replicas of archival postcards of village taverns and shops, as well as unique beer labels and advertisements of goods sold in a village shop, all presented in the hall are a supplement to the exhibition.
DE
Bauernhaus aus Karmonki Nowe, Anfang 19. Jh.
Dorfschanke und Dorfladen Bis 1850 war es noch Gastwirtschaft wo man Bier und Wodka kaufen und trinken konnte. Ab 2.Hälfte des 20. Jh. funktionierte es als normales Haus mit einen Gästezimmer. Der zweiter Eingang ist auch vom Hof es führt in die Stube durch eine Kammer. In dem Zweizimmer Haus aus Karmonki Nowe sind zwei Ausstellungen – die Schenke und ein Geschäft aus der Zwischenkriegszeit. Die Schenke war ein sehr wichtiges Element für schlesische Dorf. Die Lokalisierung war auch Bestimmt den oft stand die Schänke im Zentrum des Dorfes. War ein Ort wo Hochzeiten, Beerdigungen, Versammlungen stattgefunden haben.
Die Stube stellt typische Ausstattung einer Schenke d.h. neben Tischen und Stühlen für Gäste, gibt es Billardtisch eine Tafel um Ergebnisse des Spills aufzuschreiben. Es gibt auch Unikate wie Werbung von schlesischen Brauerei. Im Nebenzimmer ist eine Ausstellung von einen Dorfgeschäft . So ein Geschäft hatte keine bestimmten Öffnungszeiten, den der Wirt war bei sich zu Hause, hatte auch andere Aufgaben z.B. die Wirtschaft bearbeiten. Mit dem Verkauf hat sich die Frau oder die Tochter beschäftigt. Das Ladentisch, die Bretter und Regale waren mit verschieden Waren auseinandergelegt. Es waren Lebensmittel, gleich neben an waren Medikamente und Putzmittel die man im normalen Haushalt. Eine kleine Einzelheit die sehr interessant ist – es gibt originale Regale von „dr. Oetker“ und „Knorr“