Gospodarstwo… Rolnictwo na wsi śląskiej (1850-1945)
Gospodarstwo… Rolnictwo na wsi śląskiej (1850-1945), zadanie realizowane w ramach programu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pn. Wspieranie działań muzealnych.
Od kilku miesięcy trwają prace nad nową wystawą stałą, która otwarta zostanie w przyszłym roku, a dokładnie 18 maja 2024 roku, czyli w Międzynarodowym Dniu Muzeów.
Ekspozycja zatytułowana „Gospodarstwo… Rolnictwo na wsi śląskiej (1850-1945)” związana jest z historią gospodarczą chłopów górnośląskich w okresie pouwłaszczeniowym. Akcent wystawy położony będzie na gospodarowaniu na roli i hodowli jako głównych zajęciach ludności wiejskiej. Oprócz tego znajdą się treści związane z włączeniem (się) ludności wiejskiej w nowoczesne sposoby gospodarowania, spółdzielczości, szkolnictwa i oświaty rolniczej, a także modernizacja życia i pracy oraz wynikające stąd zmiany cywilizacyjne i mentalnościowe mieszkańców wsi śląskich.
Wystawie towarzyszy katalog – dostępny w formie papierowej i elektronicznej – bogato ilustrowany archiwalnymi fotografiami obrazującami poszczególne tematy wystawy.
Do pobrania -> KATALOG GOSPODARSTWO…ROLNICTWO NA WSI SLĄSKIEJ
Kuratorka, autorka katalogu – dr Elżbieta Oficjalska
Autor koncepcji plastycznej – Andrzej Sznejweis
Wystawa jest dofinansowana ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego oraz budżetu Samorządu Województwa Opolskiego.
RODEM Z KRESÓW. HISTORIE OSOBISTE
Znów wspominamy dawny czas…
RODEM Z KRESÓW. HISTORIE OSOBISTE
CYKL SPOTKAŃ WSPOMNIENIOWYCH
To nowy projekt realizowany przez Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu przy wsparciu Radia Opole, Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich oraz Stowarzyszenia Opolscy Genealodzy. Głównym celem projektu jest prowadzenie badań naukowych i popularno-naukowych, dokumentowanie i popularyzowanie wiedzy o historii i kulturze kresowej.
W ramach zadania:
- zarejestrujemy wspomnienia osób pochodzących z Kresów Wschodnich II RP lub członków rodzin o kresowym pochodzeniu, obecnych mieszkańców Opolszczyzny (wspomnienia związane z pochodzeniem kresowym, charakterystyką rodziny, miejscem zamieszkania przed wojną, okresem wojny i okupacji, przesiedleniem i osadnictwem na Śląsku)
- zarchiwizujemy nagrania audio-video tworząc tzw. archiwum mówione, czyli nagrane i zachowane ustne relacje świadków z przeszłych wydarzeń historycznych widzianych na własne oczy i bazujące na osobistych przeżyciach i opiniach mówiącego
- zorganizujemy 12 spotkań wspomnieniowych z osobami pochodzącymi z Kresów Wschodnich II RP lub członkami rodzin o kresowym pochodzeniu, obecnie mieszkańcami Opolszczyzny
- zdigitalizujemy i zarchiwizujemy osobiste materiały (fotografie, dokumenty o wartości historycznej)
- dziennikarze Radia Opola w porozumieniu z koordynatorem projektu z Muzeum zrealizują 12 audycji z udziałem ww. świadków historii w oparciu o materiały udostępnione przez Muzeum, świadków historii i własne nagrania
- udostępnimy nagrania – zrealizowane audycje zostaną wyemitowane na antenie Radia Opola
- informacje o projekcie udostępnimy w sieci – na stronach internetowych Muzeum oraz Radia Opole
- projekt będziemy kontynuować w roku następnym – planujemy wydawnictwo książkowe ze wspomnieniami oraz płytowe z audycjami
- ponadto w roku bieżącym we współpracy z Towarzystwem Miłośników Lwowa i Kresów Płd-Wsch. oraz ze Stowarzyszeniem Opolscy Genealodzy zrealizujemy pokaz filmów o tematyce kresowej, pokaz odbędzie się podczas Nocy Muzeów pod hasłem „KRESOWE KINO NOCNE”; organizowane zostaną także warsztaty genealogiczne oraz Piknik Kresowy
Pomysł i koordynacja projektu: Magdalena Górniak-Bardzik, Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu
Autor reportaży: Barbara Tyslik, Radio Opole
Opracowała: Magdalena Górniak-Bardzik, 23.02.2023
Aktualności
Informacja o spotkaniu z Panią Barbarą Bukład
Rodem z Kresów. Historie osobiste – zapowiedź audycji 03.03.2023
Premiera audycji z cyklu Rodem z Kresów. Historie osobiste – Barbara Bukład
Rodem z Kresów. Historie osobiste za nami – B. Bukład (4.03.2023)
Informacja o spotkaniu z Panem Jerzym Beskim
Rodem z Kresów. Historie osobiste za nami – J. Beski (6.05.2023)
Audycja radiowa z udziałem Jerzego Beskiego
Audycja radiowa. Reportaż “Warkocz ze Lwowa” z udziałem Krystyny Dobosiewicz
Audycja radiowa. Reportaż “Od razu byłam dorosła” z udziałem Stanisławy Benc
Rodem z Kresów. Historie osobiste za nami – J.Hubicki (14.10.2023)
Rodem z Kresów. Historie osobiste za nami – A.Skibniewski (18.11.2023)
Informacja o spotkaniu z Panią Danutą Szeligą (17.02.2024)
Audycja radiowa.Reportaż „Sybiraczka” z udziałem Danuty Szeligi.
„SYBIR – NIE TYLKO W PAMIĘCI DANUTY SZELIGI”
PREMIERA REPORTAŻU BARBARY TYSLIK
JUŻ W NAJBLIŻSZY CZWARTEK W RADIU OPOLE, PO GODZINIE 20.00!
Zapraszamy do wysłuchania drugiej części wspomnień Danuty Szeligi – Sybiraczki, Kresowianki, Prezeski Opolskiego Koła Związku Sybiraków, Zasłużonej Obywatelki Miasta Opola. W drugiej części reportażu Pani Danuta opowie o losach powojennych na Śląsku Opolskim, ale przede wszystkim o osobistych, nieustających staraniach, aby pamięć o losach wywiezionych na Sybir przetrwała.
Reportaż powstał w ramach projektu „RODEM Z KRESÓW. HISTORIE OSOBISTE” realizowanego w Muzeum Wsi Opolskiej we współpracy z Radiem Opole.
Przypomnijmy:
DANUTA SZELIGA z d. Żołdak urodziła się 21.04.1939 r. w miejscowości Hajworony koło Chołojowa, w powiecie Radziechów, w województwie tarnopolskim. Dziewięć miesięcy później, już po zajęciu wschodnich terenów II RP przez sowieckiego okupanta, wraz z rodzicami Marią i Bronisławem oraz sześcioletnim bratem Edmundem została deportowana na wschód, w głąb Związku Radzieckiego. Wyjechali pierwszym transportem zesłańców 10 lutego 1940 ze stacji Chołojów. Po miesiącu podróży w towarowym wagonie trafili do obozu w okolicach Archangielska nad Morzem Białym. W tajdze, w prymitywnych warunkach, w głodzie i chłodzie, przetrwali do września 1941 r. Tato pracował przy wyrębie lasu, mama przy obróbce drewna. Małą Danusią opiekował się sześcioletni brat Mundziu. Nadzieja na lepsze, nadzieja na życie przyszła wraz z podpisaniem układu między Polską, a ZSRR (Sikorski – Majski ) 30 lipca oraz po zawarciu umowy wojskowej 14 sierpnia 1941 r. Polacy zostali objęci tzw. amnestią, co oznaczało możliwość opuszczenia miejsc zesłania. Rodzina Danuty wyruszyła jesienią 1941 r. na południe ZSRR, w okolice Taszkentu w Uzbekistanie, tam gdzie tworzyło się Wojsko Polskie pod dowództwem Władysława Andersa. Droga była długa, dłuższa niż z rodzinnego domu na Syberię, pociągiem, tratwą, pieszo. Podczas tej podróży dzieci chorowały, wycieńczony Edmund zmarł w Kosoniu (Uzbekistan) w grudniu 1941 r. Ojciec Bronisław wstąpił do Armii Andersa, a Danuta wraz z matką kontynuowała swą podróż. Trafiła do obozu uchodźczego dla rodzin żołnierzy, i wędrując przez Iran, Indie dotarła w 1942 r. do Afryki, do Tanganiki (dzisiaj Tanzania). Jej mama opiekowała się przez sześć lat grupą dzieci w sierocińcu w Tengeru, nieopodal miasta Arusha, w największym osiedlu w Afryce utworzonym dla polskiej ludności. Tam, po tajdze, znalazła się w środku dżungli, w malowniczej okolicy, u stóp góry Meru. W oddali wznosił się ośnieżony szczyt Kilimandżaro, a w pobliżu rozciągało się jezioro Duluti. W Tengeru przebywała z mamą do 1948 r. Ojciec Bronisław z Angli do Polski powrócił rok wcześniej. Oczywiście nie wrócił do swojego przedwojennego domu w Hojworonach. Tam był już Związek Radziecki. Miejscowa ludność po zakończeniu II wojny światowej została przesiedlona na dawne ziemie niemieckie przyłączone do Polski. Osiedlił się na Śląsku, w Gierszowicach koło Brzegu, gdzie już wcześniej przybyli jego rodzice. Tam też zmierzały z Afryki także Danusia z mamą. Tengeru opuściły pod koniec kwietnia 1948 r. Do Polski dotarły na Świętą Annę, 26 lipca 1948 roku.
Zapraszamy przed odbiorniki!
Link:
https://radio.opole.pl/123,870,sybir-nie-tylko-w-pamieci-danuty-szeligi-premier
IX Wojewódzki Konkurs Plastyki Obrzędowej i Rękodzieła Artystycznego
Informacje o Wojewódzkim Konkursie Plastyki Obrzędowej i Rękodzieła Artystycznego
Szanowni Państwo!
Cieszymy się, że w bieżącym roku będziemy realizować dziewiątą edycję Wojewódzkiego Konkursu Plastyki Obrzędowej i Rękodzieła Artystycznego. W jego ramach odbędą się dwa konkursy:
- XXXII Wojewódzki Konkurs Plastyki Obrzędowej Opolskie Kroszonki i Pisanki 2023,
- XII Wojewódzki Konkurs Malowania Porcelany,
oraz dwie mobilne i dwie internetowe wystawy pokonkursowe, poświęcone tematyce zdobienia jaj wielkanocnych i malowaniu porcelany opolskiej, które prezentowane będą w Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu, w ośmiu wybranych ośrodkach województwa opolskiego i na stronie internetowej. Jako działania wzmacniające przewidujemy przeprowadzenie darmowych – mobilnych i stacjonarnych – warsztatów dla dorosłych z zakresu zdobienia jaj wielkanocnych i malowania opolskiej porcelany.
Celem projektu jest popularyzacja tradycyjnych elementów dziedzictwa niematerialnego w zakresie plastyki obrzędowej (unikalnej w skali kraju i Europy – wpisanych na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego: umiejętności wykonywania kroszonki opolskiej (2019) oraz pisania pisanek na Śląsku Opolskim (2020) a także wytworów innych tradycyjnych technik zdobienia jaj wielkanocnych: oklejania sitowiem, trawienia kwasem) oraz unikalnej umiejętności przenoszenia wzoru z kroszonki na opolską malowaną porcelanę (wpisanej na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego w 2019 roku). W celach promocyjnych planujemy wykonanie trzech wielkich makiet kroszonek z żywicy poliuretanowej, które zamierzamy ulokować w gminach: Krapkowice, Strzelce Opolskie i Walce.
Projekt ten wspiera wysiłki lokalnych społeczności na rzecz zachowania elementów krajobrazu kulturowego Opolszczyzny ze szczególnym uwzględnieniem obszarów wiejskich, zapewnia ochronę tradycji i dziedzictwa kulturowego, promuje opolską wieś i jej bogactwo kulturowe.
Informacje o konkursach: Kroszonki i Pisanki oraz Malowanie Porcelany
XXXII Wojewódzki Konkurs Plastyki Obrzędowej Opolskie Kroszonki i Pisanki 2023
XII Wojewódzki Konkurs Malowania Porcelany 2023
Dofinansowano z budżetu państwa – ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz budżetu Samorządu Województwa Opolskiego.
Partnerem projektu jest Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi.
Abecadło śląskiej wsi – wizyta w muzeum dla dociekliwych
Informacje o projekcie
W 2023 roku Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu w partnerstwie z Polskim Towarzystwem Ludoznawczym, Polskim Związkiem Głuchych, Fundacją „Szansa dla Niewidomych”, Opolskim Centrum Wspierania Inicjatyw Pozarządowych i Miejską Biblioteką Publiczną w Opolu realizuje projekt, którego celami są:
- opracowanie i wdrożenie muzealnej oferty kulturalno-oświatowej z zastosowaniem zasad projektowania uniwersalnego w edukacji,
- przeciwdziałanie kulturalnemu wykluczeniu poprzez aktywizację publiczności ze szczególnymi potrzebami,
- popularyzowanie dóbr kultury zgromadzonych w kolekcji muzealnej opolskiego skansenu.
Partnerzy projektu
Opis oferty kulturalno-oświatowej
Warsztaty muzyczne
Zapewnienie dostępności: możliwość skorzystania ze słuchawek wyciszających lub mobilnych pętli indukcyjnych (dostępnych do bezpłatnego wypożyczenia w kasie biletowej) oraz wsparcia asystentów – wolontariuszy (po wcześniejszym zgłoszeniu).
Zajęcia przygotowane w oparciu o motywy regionalnej muzyki ludowej:
- 60 minutowe zajęcia kierowane do rodzin z dziećmi z niepełnosprawnością intelektualną i spektrum autyzmu, oparte na doświadczaniu świata poprzez zmysły – słuch, wzrok, dotyk (śpiewanie piosenek ludowych i uczestniczenie w regionalnych zabawach muzyczno-tanecznych),
- 60 minutowe zajęcia kierowane do rodzin z dziećmi z niepełnosprawnością słuchu (dziećmi z implantami słuchowymi), oparte na doświadczaniu świata poprzez zmysły – słuch, wzrok, dotyk (śpiewanie piosenek ludowych i uczestniczenie w regionalnych zabawach muzyczno-tanecznych),
- 60 minutowe zajęcia dedykowane niewidomym i słabowidzącym oparte na doświadczaniu świata poprzez zmysły – słuch i dotyk (śpiewanie piosenek ludowych i uczestniczenie w regionalnych zabawach muzyczno-tanecznych),
- 60 minutowe zajęcia adresowane do osób z niepełnosprawnością intelektualną i spektrum autyzmu oparte na doświadczaniu świata poprzez zmysły – słuch, wzrok, dotyk (śpiewanie piosenek ludowych i uczestniczenie w regionalnych zabawach muzyczno-tanecznych).
Gra terenowa
Gra terenowa po ekspozycji muzealnej, czyli wycieczka dla dociekliwych, oparta na poznaniu materialnego dziedzictwa regionu w odniesieniu do zbiorów Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu. Czas gry uzależniony jest od zaangażowania uczestników (+/- 1-2 godziny zegarowe). Uczestnicy pobierają karty do gry w kasie biletowej MWO.
Zapewnienie dostępności: możliwość skorzystania ze słuchawek wyciszających lub mobilnych pętli indukcyjnych (dostępnych do bezpłatnego wypożyczenia w kasie biletowej) oraz wsparcia asystentów – wolontariuszy (po wcześniejszym zgłoszeniu).
Trasa 1. „Życie na śląskiej wsi”, ukaże uczestnikom obowiązki dnia codziennego w rodzinie chłopskiej. Dostosowanie trasy do potrzeb grup ze szczególnymi potrzebami:
- odbiorcy z niepełnosprawnością intelektualną i spektrum autyzmu: realizacja gry w tzw. „cichych godzinach”, forma uczestnictwa grupowa lub indywidualna (zgodnie z osobistymi potrzebami), polecenia w języku łatwym,
- odbiorcy z niepełnosprawnością słuchu: forma uczestnictwa grupowa lub indywidualna (zgodnie z osobistymi potrzebami), wsparcie asystenta – tłumacza PJM (po wcześniejszym zgłoszeniu), polecenia w języku łatwym,
- odbiory z niepełnosprawnością wzroku: forma uczestnictwa grupowa lub indywidualna (zgodnie z osobistymi potrzebami), wsparcie asystenta – wolontariusza w: poruszaniu się po ekspozycji muzealnej, czytaniu poleceń w języku łatwym, dotykowym poznaniu przedmiotów (elementów zawartych w karcie do gry), werbalnym opisie muzealiów.
Trasa 2. „Drewniana architektura”, poprowadzi szlakiem elementów architektonicznych drewnianego budownictwa wiejskiego (dostępność: trasa dostępna dla osób poruszających się na wózkach, wyznaczona z uwzględnieniem utwardzonej nawierzchni żwiru z piaskiem). Dostosowanie trasy do potrzeb grup ze szczególnymi potrzebami:
- odbiorcy z niepełnosprawnością intelektualną i spektrum autyzmu: realizacja gry w tzw. „cichych godzinach”, forma uczestnictwa grupowa lub indywidualna (zgodnie z osobistymi potrzebami), polecenia w języku łatwym,
- odbiorcy z niepełnosprawnością słuchu: forma uczestnictwa grupowa lub indywidualna (zgodnie z osobistymi potrzebami), wsparcie asystenta – tłumacza PJM (po wcześniejszym zgłoszeniu), polecenia w języku łatwym,
- odbiory z niepełnosprawnością wzroku: forma uczestnictwa grupowa lub indywidualna (zgodnie z osobistymi potrzebami), wsparcie asystenta – wolontariusza w: poruszaniu się po ekspozycji muzealnej, czytaniu poleceń w języku łatwym, dotykowym poznaniu przedmiotów (elementów zawartych w karcie do gry), werbalnym opisie muzealiów.
Trasa 3. „Dawne zawody”, zaprezentuje zajęcia wykonywane przez mieszkańców wsi w celach zarobkowych ze szczególnym uwzględnieniem rzemiosła. Dostosowanie trasy do potrzeb grup ze szczególnymi potrzebami:
- odbiorcy z niepełnosprawnością intelektualną i spektrum autyzmu: realizacja gry w tzw. „cichych godzinach”, forma uczestnictwa grupowa lub indywidualna (zgodnie z osobistymi potrzebami), polecenia w języku łatwym,
- odbiorcy z niepełnosprawnością słuchu: forma uczestnictwa grupowa lub indywidualna (zgodnie z osobistymi potrzebami), wsparcie asystenta – tłumacza PJM (po wcześniejszym zgłoszeniu), polecenia w języku łatwym,
- odbiory z niepełnosprawnością wzroku: forma uczestnictwa grupowa lub indywidualna (zgodnie z osobistymi potrzebami), wsparcie asystenta – wolontariusza w: poruszaniu się po ekspozycji muzealnej, czytaniu poleceń w języku łatwym, dotykowym poznaniu przedmiotów (elementów zawartych w karcie do gry), werbalnym opisie muzealiów.
Uczestnictwo
Chcesz zdobyć widzę na temat życia codziennego na dawnej śląskiej wsi? Weź udział w warsztatach muzycznych lub grze terenowej po ekspozycji muzealnej (trzy trasy tematyczne, do wyboru): „Życie na dawnej wsi”, „Drewniana architektura”, „Dawne zawody”.
Uczestnictwo w ofercie kulturalno-oświatowej jest bezpłatne. Warsztaty i gra terenowa dedykowane są osobom ze szczególnymi potrzebami. Osobom z niepełnosprawnościami rekomendowane jest uczestnictwo w towarzystwie asystenta. Pamiętaj – zgłoś potrzebę udogodnień!
Terminarz
warsztaty muzyczne
terminy: 20.10.2023 (2 warsztaty), 10.11.2023 (1 warsztat), 18.11.2023 (2 warsztaty)
gra terenowa
termin: 9.10.2023 – 15.12.2023 (po wcześniejszym zgłoszeniu)
Zapisy
Zgłoszenie uczestnictwa należy przesłać na adres e-mail: agnieszka.pawelczyk@muzeumwsiopolskiej.pl lub zgłosić telefonicznie: 77 457 23 49 wew. 214 lub +48 798 123 711 (SMS)
Opis dostępności miejsca
Informacje o udogodnieniach Muzeum dla różnorodnej publiczności, w tym osób z niepełnosprawnościami.
Muzeum Wsi Opolskiej – przestrzeń przyjazna dla osób ze szczególnymi potrzebami
W ramach zadania:
- kasy biletowe wyposażone zostały w stanowiskowe pętle indukcyjne oraz mobilne pętle indukcyjne, miejsce oznaczono piktogramem (system wspomagający słyszenie),
- w budynku gospodarczym z Turza (zagroda rybacka) utworzono kącik wyciszenia,
- zakupiono słuchawki wyciszające dla dzieci i dorosłych.
Finansowanie zadania
„Abecadło śląskiej wsi – wizyta w muzeum dla dociekliwych” dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego oraz budżetu Samorządu Województwa Opolskiego.
Kontakt
Szczegółowych informacji na temat projektu udziela Agnieszka Pawelczyk
e-mail: agnieszka.pawelczyk@muzeumwsiopolskiej.pl
telefon: 77 457 23 49 wew. 214 lub +48 798 123 711 (SMS)